نخ دندان
نخ دندان یکی از لوازم مهم بهداشت دهان و دندان محسوب میشود که میلیون‌ها انسان در سراسر جهان از آن برای حفظ سلامت لثه و دندان‌های خود استفاده می‌کنند. این نخ انعطاف پذیر و نازک برای از بین بردن پلاک و بقایای مواد غذایی از نواحی بین دندانی طراحی شده است که مسواک نمی تواند به طور موثری آن را پاک کند.
در واقع استفاده از نخ دندان ابتدایی‌ترین توصیه دندانپزشکان محترم است که به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از مراقبت روزانه دهان و دندان‌ها، در کنار مسواک زدن منظم توصیه می شود.
با وجود استفاده گسترده از نخ دندان ،بسیاری از افراد از مواد تشکیل دهنده نخ دندان و ریشه تاریخی آن بی اطلاع هستند. هدف این دسته‌بندی بررسی ترکیب مواد اولیه حائز اهمیت تشکیل دهنده نخ دندان و کشف و توسعه آن در طول تاریخ است. با ما همراه باشید.
نخ دندان
تاریخچه نخ دندان
تاریخچه نخ دندان به هزاران سال قبل بازمی‌گردد و شکل اولیه آن از تمدن‌های باستانی سرچشمه می‌گیرد. در واقع در زمان‌های قدیم برای تمیز کردن بین دندان‌ها از مواد مختلفی مانند شاخه‌های نازک و یا موی اسب استفاده می‌شد. با این حال، تا اوایل قرن 19 نسخه مناسب‌تری از نخ دندان پدیدار شد.
در سال 1815، دندانپزشکی به نام Levi Spear Parmly با استفاده از نخ ابریشم مومی به عنوان وسیله‌ای برای حذف مواد غذایی بین دندان‌ها و جلوگیری از بیماری لثه را اختراع کرد. در واقع عمل پارملی پایه و اساس نخ دندان مدرن را پایه گذاری کرد. اگرچه در سال‌های بعد این نخ دندان دستخوش تغییرات قابل توجهی شد.
در طول تاریخ مخترعان و تولیدکنندگان متعددی متریال و طرح‌های مختلف نخ دندان را بررسی کردند. اما ابریشم به علت استحکام بالا و حرکت آسان بین دندان ها، انتخابی محبوب باقی ماند. با این حال، تا اوایل دهه 1940 بود که نایلون به عنوان ماده انتخابی برای تولید نخ دندان تبدیل شد.
ماهیت مصنوعی نایلون مزایای متعددی نسبت به ابریشم دارد. از جمله این مزایا می‌توان به دوام بیشتر و فرآیند تولید مقرون به صرفه تر اشاره نمود. امروزه نخ دندان با استفاده از متریال مختلفی ساخته شده است که هر کدام از آنها مزایای منحصر به فردی برای برآوردن ترجیحات مختلف افراد را ارائه می دهد.
نخ دندان نایلونی
به طور کلی می‌توان گفت نخ دندان نایلونیی یکی از پرکاربردترین انواع نخ های موجود در بازار است. این نخ از رشته های متعددی از الیاف نایلونی ساخته شده است که با هم بافته می شوند و یک نخ نازک، بادوام و انعطاف پذیر را تشکیل می دهند. نخ نایلونی اغلب با یک لایه موم و یا فلوراید پوشانده میشود تا به راحتی قابل استفاده باشد و مزایای بیشتری برای سلامت دهان و دندان ارائه دهد.
در واقع روکش موم شده به نخ دندان کمک می کند تا بدون پوسته شدن و یا ساییدگی به نرمی بین دندان ها سر بخورد و به ویژه برای افرادی که فاصله بین دندان هایشان کم است مناسب باشد.
همچنین نایلون مورد استفاده برای تولید نخ دندان معمولاً یک پلیمر مصنوعی مشتق شده از نفت است و ساخت آن یک فرآیندی را طی می‌کند که این فرآیند شامل ذوب و اکسترود کردن نایلون به رشته‌های ریز است که پس از این مرحله این رشته‌های ریز به هم پیچیده شده تا رشته‌های نخ ایجاد شود.
ترکیب موم و یا فلوراید در مراحل نهایی تولید انجام می شود. نخ دندان نایلونی یک انتخاب عالی برای افرادی است که می‌خواهد تجربه استفاده از یک نخ دندان قوی و قابل اعتماد را داشته باشند.
نخ دندان
نخ دندان PTFE
نخ دندان پلی تترافلوئورواتیلن (PTFE) که به عنوان نخ مونوفیلامنت نیز شناخته می شود، یکی دیگر از گزینه های محبوب در بین محصولات بهداشتی دندان است.
در واقع PTFE یک فلوروپلیمر مصنوعی است که خواص منحصر به فردی از جمله سطح نچسب و استحکام استثنایی از خود نشان می دهد. این ویژگی‌ها باعث میشود که نخ دندان PTFE روی لثه‌ها به آرامی حرکت کند و در حین استفاده کمتر گیر کند و یا پوسته شود.
فرآیند تولید نخ دندان PTFE شامل اکسترود کردن مواد PTFE به یک فیلامنت است که یک نخ صاف و انعطاف پذیر ایجاد می کند. بر خلاف نخ نایلون، نخ PTFE نیازی به موم یا پوشش اضافی ندارد.
زیرا این ماده به طور طبیعی چسبنده نیست و به راحتی بین دندان‌ها حرکت می‌کند. این ویژگی باعث می شود نخ PTFE برای افرادی که لثه‌های حساس و یا ترمیم های دندانی مانند تاج یا بریس دندان دارند، انتخابی عالی باشد.
نوار دندان
نوار دندانی یک نسخه پهن تر و صاف تر از نخ دندان معمولی است که برای پوشش و پاکسازی سطح بیشتری بین دندان‌ها طراحی شده است. این نخ دندان معمولاً از مواد نایلون یا PTFE ساخته می شود و شبیه به نخ دندان سنتی است.
البته تفاوت اصلی این نخ دندان با دو نخ دندان قبلی، عرض و ضخامت نوار است که تجربه متفاوتی از نخ دندان کشیدن را فراهم می کند.
به طور کلی نوار دندان به افرادی که فاصله بین دندان‌هایشان بیشتر است، توصیه میشود زیرا به طور موثری پلاک ها و باقی مانده مواد غذایی را از این فضاهای خالی بین دندانی پاک می کند.
نوار دندانی شامل بافتن و یا اکسترود کردن مواد نایلون یا PTFE به شکل روبان است که از نخ دندانی معمولی پهن تر و صاف تر است. به منظور افزایش عملکرد، نوار دندانی با موم و یا فلوراید پوشانده میشود.
نوار دندان جایگزین مناسبی برای افرادی است که استفاده از نخ دندان های سنتی و یا خیلی باریک را ناراحت کننده و غیر موثر می‌دانند.
نوآوری در فناوری
همانطور که آگاهی و تکنولوژی دندانپزشکی به پیشرفت خود ادامه می دهد، ابتداع روش‌های جدید و متریال جدید برای تولید نخ دندان نیز رو به افزایش است.
در سال‌های اخیر، ویژگی‌ها و پیشرفت‌های نوآورانه و خلاقانه بسیاری برای رفع نیازهای خاص مراقبت از دهان معرفی شده‌اند . برخی از پیشرفت های قابل توجه در فناوری نخ دندان عبارتند از:
نخ دندان طعم دار
یکی از ابداعات اولیه در نخ دندان، معرفی نخ دندان های طعم دار بود. نخ دندان آغشته به طعم نعناع، دارچین و یا طعم های دلپذیر دیگر، استفاده از نخ دندان را به تجربه لذت بخش برای کاربران تبدیل کرده است. در واقع افزودن طعم‌ها به نخ دندان با هدف تشویق افراد به نخ دندان کشیدن ابداع شد و استفاده از آن برای افرادی مناسب است که این فرآیند را پیش پا افتاده و یا خسته‌کننده می‌دانند.
نخ دندان سازگار با محیط زیست
با رشد آگاهی زیست محیطی، گزینه های نخ دندان دوستدار محیط زیست پدیدار شد. این نخ دندان معمولاً از مواد زیست تخریب پذیر مانند ابریشم و یا الیاف طبیعی گیاهی ساخته میشوند که در مقایسه با نخ های مصنوعی سنتی راحت تر در محیط تجزیه می شوند. علاوه بر آن در بسته بندی نخ دندان دوستدار محیط زیست ممکن است از مواد بازیافتی استفاده شود که اثرات تخریب زیست محیطی آن را بیشتر کاهش دهد.
نخ دندان دارای نگهدارنده
نخ دندان دارای نگهدارنده از جمله ابزارهای مفیدی هستند که در سال های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده اند. نخ دندان از یک رشته نخ کوتاه تشکیل شده است که بین دو شاخک کشیده شده و یک دسته کوچک را برای گرفتن آسان تشکیل می دهد. از طرف دیگر، نگهدارنده‌های نخ برای نگه‌داشتن نخ‌های سنتی با دسته‌ای برای مانورپذیری بیشتر طراحی شده‌اند. این ابزارها استفاده از نخ دندان را به ویژه برای افرادی که با مشکلات مهارتی و یا بریس روبه‌رو هستند آسان‌تر می‌کند.
نخ طبیعی
در پاسخ به علاقه روزافزون به محصولات مراقبت از دهان سازگار با محیط زیست، نخ طبیعی در بین مصرف کنندگان محبوبیت پیدا کرده است. نخ طبیعی معمولا از مواد زیست تخریب پذیر ساخته می شود و جایگزینی سازگار با محیط زیست است. متریال رایج مورد استفاده برای تولید نخ طبیعی شامل ابریشم، الیاف بامبو و حتی مواد گیاهی مانند ابریشم ذرت و یا پنبه است.
نخ دندان ابریشمی
نخ دندان ابریشمی یکی از اولین اشکال نخ دندان است و اخیراً به دلیل ماهیت زیست تخریب پذیری که دارد، تجدید حیات یافته است. نخ ابریشم از الیاف طبیعی ابریشم به دست آمده از پیله کرم ابریشم ساخته می شود. ابریشم برای سهولت در استفاده و افزودن فواید سلامت دهان به رشته‌های ریز ریسیده میشود و با موم‌های طبیعی و یا روغن‌های ارگانیک پوشانده میشود.
یکی از مزیت های نخ دندان ابریشمی، استحکام و نرمی ذاتی آن است که حرکت آن را بر روی لثه ملایم می کند و در عین حال به طور موثر پلاک و جرم بین دندان ها را از بین می برد.
علاوه بر آن، نخ ابریشم عاری از مواد افزودنی مصنوعی و یا مواد شیمیایی است. این ویژگی این نخ دندان را برای افرادی که لثه های حساس و یا آلرژیک دارند، به انتخابی جذاب تبدیل می کند.
نخ الیاف بامبو
نخ الیاف بامبو افزودنی نسبتاً جدیدی است و از سلولز گیاهی بامبو، به عنوان یک منبع تجدید پذیر و زیست تخریب پذیر ساخته شده است. تولید نخ الیاف بامبو شامل فرآوری گیاه بامبو به الیاف ریز میشود. پس از طی این فرآیند نخ دندان مستحکم و سازگار با محیط زیست تولید میشود.
نخ الیاف بامبو اغلب با پوشش های طبیعی مانند موم زنبور عسل و یا روغن های ضروری برای سهولت حرکت نخ در میان فاصله بین دندانی طراحی شده است. این نوع نخ طبیعی برای افرادی جذاب است که نه تنها نگران سلامت دهان و دندان خود هستند، بلکه علاقه زیادی به کاهش تولید محصولات زیست تخریب پذیر دارند.
نخ ابریشم ذرت و نخ پنبه
نخ ابریشم ذرت و نخ پنبه نمونه های دیگری از مواد نخ طبیعی هستند که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته اند. نخ ابریشم ذرت از رشته های ظریف و ابریشمی موجود در پوسته ذرت ساخته می شود. در حالی که نخ پنبه از الیاف پنبه نرم و طبیعی تولید می شود.
هر دو نخ ابریشم ذرت و نخ پنبه قابل تجزیه زیستی و فاقد مواد افزودنی مصنوعی هستند و آنها را برای لثه ها قابل استفاده می کند و برای افراد مبتلا به آلرژی یا حساسیت مناسب است.
این جایگزین طبیعی یک گزینه موثر و سازگار با محیط زیست برای افرادی است که به دنبال رویکرد آگاهانه‌تری نسبت به مراقبت از دندان خود هستند.
انتخاب نخ دندان مناسب
با توجه به طیف گسترده ای از گزینه های موجود در بازار، انتخاب مناسب ترین نخ دندان برای نیازها و ترجیحات فردی می تواند بسیار دشوار باشد. در انتخاب نخ دندان مناسب باید به موارد زیر توجه کرد:
نیازهای دندان
افرادی که فاصله بین دندان‌هایشان کم است، ممکن است نخ دندان موم‌شده را مفیدتر بدانند. زیرا این روکش اجازه می‌دهد تا نخ دندان بین دندان‌ها لغزنده‌تر شود. برای کسانی که بریس دارند، نخ دندانی که به طور خاص برای استفاده ارتودنسی طراحی شده است مناسب است.
افرادی که لثه های حساس و یا ترمیم های دندانی دارند ممکن است از مواد نخ دندان ملایم مانند PTFE یا نخ طبیعی استفاده کنند.
ضخامت و بافت نخ
نخ دندان در ضخامت‌ها و بافت‌های مختلفی در بازار موجود است. برخی از افراد ممکن است نخ ضخیم‌تر را برای حذف پلاک و مواد غذایی باقی مانده در بین دندان ترجیح دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به علت وجود فاصله کم در بین دندان‌ها، نخ دندان نازک را ترجیح دهند.
ملاحظات دوستدار محیط زیست
برای مصرف کنندگان آگاه به محیط زیست، متریال نخ طبیعی مانند ابریشم، الیاف بامبو، ابریشم ذرت و یا پنبه، به عنوان جایگزین های سازگار با محیط زیست بجای نخ های مصنوعی سنتی مناسب است. در واقع نخ دندان زیست تخریب پذیر به کاهش زباله های پلاستیکی و آلودگی محیطی کمک می کند.
سهولت در استفاده
نخ دندان دارای نگهدارنده می‌تواند جایگزین مناسبی برای افرادی با محدود مهارتی باشد. علاوه بر آن استفاده از این نخ دندان برای افرادی که به دنبال جایگزینی برای نخ دندان سنتی هستند نیز مناسب است.
در نهایت، موثرترین نخ دندان، نخی است که استفاده مداوم از آن شما را به رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان تشویق می‌کند.
باورهای غلط رایج در مورد نخ دندان
علی‌رغم فواید ثابت شده استفاده از نخ دندان، برخی باورهای غلط منجر به سردرگمی و تردید در میان افراد شده است که آیا استفاده از نخ دندان ضروری است یا خیر. این باورهای غلط شامل موارد زیر میشود:
- مسواک زدن به تنهایی کافی است.
- نخ دندان کشیدن آزاردهنده است.
- نخ دندان باعث ایجاد شکاف بین دندان‌ها میشود.
- خونریزی لثه به این معنی است که شما باید از نخ دندان کشیدن خودداری کنید.
در ادامه درباره این باورهای غلط توصیحاتی را در اختیار شما کاربر گرامی قرار می‌دهیم.
مسواک زدن به تنهایی کافی است
یک تصور غلط رایج این است که مسواک زدن منظم به تنهایی برای حفظ بهداشت دهان کافی است و نخ دندان کشیدن غیر ضروری است. در حالی که مسواک زدن برای تمیز کردن سطوح دندان ضروری است. اما نمی تواند به اندازه کافی به نواحی بین دندان ها در امتداد خط لثه دسترسی داشته باشد. این محل جایی که پلاک و باکتری ها تمایل به تجمع دارند. نخ دندان با از بین بردن مواد غذایی باقی‌مانده از این فضاهای صعب العبور، فرآیند مسواک زدن را تکمیل می کند و خطر ابتلا به بیماری های لثه را کاهش می دهد.
نخ دندان باعث ایجاد شکاف بین دندان ها می شود
برخی از افراد از این می ترسند که استفاده از نخ دندان ممکن است بین دندان هایشان فاصله ایجاد کند که منجر به افزایش گیر افتادن غذا و مشکلات دندانی شود. با این حال، این یک تصور اشتباه است.
نخ دندان کشیدن صحیح زمانی که به آرامی و به درستی انجام شود باعث ایجاد فاصله بین دندان ها نمی شود. در عوض، از تشکیل پلاک و باکتری در فضای بین دندان ها جلوگیری می کند و باعث سلامت لثه ها و دندان ها می شود.
خونریزی لثه
اگر لثه های شما هنگام استفاده از نخ دندان خونریزی می‌کند، ممکن است نشانه ای از بیماری لثه و یا التهاب لثه باشد. به جای اجتناب از نخ دندان کشیدن، خونریزی لثه باید به عنوان نشانه ای برای حفظ بهداشت دهان و دندان در نظر گرفته شود. همچنین برای رفع این مشکل شما باید برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید. در واقع نخ دندان کشیدن منظم می تواند به بهبود سلامت لثه در طول زمان کمک کند و خونریزی و التهاب را کاهش دهد.
نخ دندان کشیدن آزاردهنده است
برخی از افراد نخ دندان کشیدن را آزاردهنده می دانند. به خصوص افرادی که لثه های حساس و یا ترمیم های دندانی داشته اند. در چنین مواردی به جایگزینی نخ دندان با PTFE یا نخ طبیعی، یا استفاده از نخ دندان دارای نگهدارنده نخ، ممکن است تجربه آسانتری از نخ دندان کشیدن را ارائه دهد.
نتیجه‌گیری
نخ دندان یکی از جنبه های ضروری بهداشت دهان و دندان است و روشی ساده و در عین حال موثر برای پیشگیری از بیماری لثه و حفظ سلامت دندان ها است. درک مواد تشکیل دهنده نخ دندان و توسعه آن در طول تاریخ، بینش های ارزشمندی را در مورد نقش آن در مراقبت از دهان ارائه می دهد. نخ دندان از منشأ باستانی تا پیشرفت‌های مدرن در فناوری، همچنان به تکامل خود ادامه می‌دهد و اولویت‌ها و نیازهای بهداشت دهان و دندان را برآورده می‌کند.
فرقی نمی‌کند نخ دندان از چه مواد اولیه‌ای ساخته شده است. اینکه جنس نخ دندان نایلون، PTFE، نوار دندانی است چندان تفاوتی در هدف استفاده از آن را ارائه نمی‌دهد. بلکه حفظ لبخندی درخشان و سالم در سال های آینده بسیار مهم است.
